Wikipedia

Ilaahay

Kani waa maqaal ku saabsan Alle (s.w). Bogaga Alle, Allah waxa laga soo toosiyay halkan.

Alle, Allah, Ilaah, iyo Rabbi (Af-Carabi: الله; Af-Taliyaani : Dio; Af Ingiriis : God; Ge'ez: እግዚአብሔር) (English pronunciation: /ælə/ or /ə/; [1] Af Carabi : ar‎ Allāh, IPA: [ʔalˤˈlˤɑːh] ( dhageeyso)) (al ilāh).[2][3][4][5] waa awooda guud ee maamula koonka iyo wixii ku dhex jira ee dadka, jinka, malaa'igta, shaydaanka iyo wixii soo raaca leh.

Sida ku xusan diinta Islaamka, Ilaahay waa:

″Aqoon-badane, Awood-badane, wax kasta maqla, wax kasta arka, wax kasta og, kan ugu wanaagsan, siduu doono yeele, waligiis soo noolaa, waligiis noolaan doona, waxba aan dhalin, asaga la dhalin, Kan ugu weyn, Kali, Kow, naxariis badane, ciqaab adke, Kan ugu horeeya, Kan ugu dambeeya, Boqor, Boqorka boqorada, Deeq badane, Nabadgelye, Hanuuniye, Toosiye, Abuure iyo astaamo badan oo kale.″

Alle waa kan abuuray dunida wixii ku dhexjira ee nool iyo aan noolayn, meereyaasha, qoraxda, xidigaha, hawada, biyaha iyo guud ahaan Koonka. Sidoo kale, Ilaahay Asaga ayaa maamula dhamaan nolosha, dhimashada, arsaaqada iyo wixii la halmaala.[6][7][8]

Allah oo ku qoran farta Carabiga
Allah oo ku qoran noocyo badan oo farta caalamka ah

Ilaahay (s.w.t) waa kan abuuray dhamaan nolosha, isla markaana maamula jiritaanka, calafka, nolosha iyo dhimashada wakhtigooda.

Sida kitaabka Quraanku inoo sheegay awoodaha Alle waxaa ugu waawayn abuurida cirka iyo dhulka, iyo duunyooyinka kale, malaa'igta, dadka, jinka iyo dhamaan noolaha ku dhexjira koonka. Sidoo kale, waxaa jira jano iyo cadaab la isku xisaabin doono aakhiro.

Ereyada af-Carabi ee kelmada "Allah" ka samaysan tahay:
1. alif
2. hamzat waṣl (همزة وصل)
3. lām
4. lām
5. shadda (شدة)
6. dagger alif (ألف خنجرية)
7. hāʾ

Kelmada "Allah" waxay ka timid luuqada Carabiga ah ee uu ku soo degay kitaabka Quraanka ee saldhiga u ah diinta Islaamka. Dhamaan dadka qaatay diinta Islaamku waxay sidoo kale isticmaalaan magacyada Alle ee luuqada carabiga ah. Waxaa jira 99 Magac oo Ilaahay (s.w) leeyahay, kuwaasi oo dhamaan xusaya weeynida iyo astaamaha Alle.[9] Dhamaan diimaha ka jira caalamka waxay ku salaysan yihiin caabuditaanka Ilaahay, waloow ay siyaabo kala duwan u sharaxaan oo u cibaadeystaan. Diimaha la isku yidhaahdo "Abrahamiga" oo ku abtirsada Nabi Ibraahim (c.s) (kuwaasi oo kala ah Islaamka, Masiixiga iyo Mosaicga) waxay dhamaan aaminsan yihiin oo ka mideeysan yihiin inuu jiro Hal Alle, kaasi oo ah Kan abuuray dhulka iyo cirka iyo wixii ku dhexjira.[10][11][12] Many Arabic type fonts feature special typographic ligature|ligatures]] for Allah.[13][14]

Si kastaba ha ahaatee, diinta Islaamka waxaa ku xusan jiritaanka iyo weeynida Alle, waxaana marar badan dadka la xasuusiyaa awooda Allah iyo mucjisooyinkiisa. Talaabada koowaad ee marka qofku soo galayo diinta Islaamka ayaa ah Shahaadada taasi oo sheegaysa in qofkaasi qirayo in Alle jirin Ilaahay mooyee, Nabi Muxamedna yahay rasuulkiisii.

لا إله إلا الله محمد رسول الله
lā ʾilāha ʾillā-llāh, muḥammadur rasūlu-llāh

Magacyada Alle

wax ka badal
Qoraal faahfaahsan fiiri 99ka Magac ee Ilaahay

Magacyada Allah (Af Carabi : ar‎ ʾasmāʾ allāh al-ḥusnā) waa magacyada Ilaahay ee ku xusan kitaabka Quraanka kariimka ah iyo sunnaha Rasuulka (s.c.w).[15][16]

Sida laga soo wariyey xadiiska Nabi Muxamed (n.n.k.h) magacyada Ilaahay ma ahan kuwo la soo koobi karo, laakiin 99ka Magac ee Ilaahay waa kuwo ka mid ah sharaxaada awooda iyo astaamaha Alle (s.w). Xadiis uu nabiga ka soo weriyey asxaabiga Cabdilahi ibn Mascuud wuxuu sheegay in magacyada Ilaahay qaarkood laga qariyey aadamaha sababtoo ah maskaxdoodu maba qaadi karto.[17]

 
Masjid ay u xardhan tahay 99ka Magac ee Ilaahay

Ilaahay wuxuu ku yidhi kitaabka Quraanka: “اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى” “Ilaahay, alle kale ma jiro Asaga mooyee, wuxuu leeyahay Magacyo sharfoon” (surat Dặh, Ayad 8aad).

Marka la tixraaco diinta Islaamka,[18] Nabi Muxamed (c.s.w) ayaa soo ururiyey magacyada Alle, taasi ooy ku xusan tahay xadiisyo badan. In badan oo Magacyada Alle ah waxay ku xusan yihiin kitaabka Quraanka, qaar kale waxa laga dhex helay xadiisyada, qaar badana waxay ku dhex jiraan labadoodaba.[19] Xadiis la isku raacsan yahay oo "saxiis Muslim" ah waxaa uu sheegaya:

Abu Hurayra waxuu soo weriyey inuu maqlay Nabiga Alle (Naxariis iyo Nabadgelyo Korkiisa Ha Ahaatoee) oo leh: "Waxaa jira sagaashan-iyo-sagaal magac oo Alle; qofkii xafida wuxuu toos u galayaa Janada. Waxaan idiin xaqiijinayaa in Ilaahay yahay kinsi (Alle waa kali waana kinsi) wuxuuna jecel yahay tirada kinsiga ah."
—Waxa soo wariyey Muslim ibn al-Hajjaj Nishapuri Waa xadiis Saxiix Muslim ah [20]
الرسول محمد ﷺ فقال: "إن لله تسعة وتسعين اسما، مائة إلا واحدا، من أحصاها دخل الجنة"

99ka Magac Ee Allah Subxaanahu Watacaala Leeyahay

wax ka badal


99ka Magac ee Ilaahay  
الله · الرحمن  · الرحيم  · الملك  · القدوس  · السلام  · المؤمن  · المهيمن  · العزيز  · الجبار  · المتكبر  · الخالق  · البارئ  · المصور  · الغفار  · الغفار  · الوهاب  · الرزاق  · الفتاح العليم  · القابض  · الباسط  · الخَافِض  · الرافع  · المعز  · المذل  · السميع  · البصير  · الحكم العدل · اللطيف  · الخبير  · الحليم  · العظيم  · الغفور  · الشكور  · العلي  · الكبير  · الحفيظ  · المقيت الواسع  · الحسيب  · الجليل  · الكريم  · الرقيب  · المجيب · الحكيم  · الودود  · المجيد  · الباعث  · الشهيد الحق · الوكيل  · القوي  · المتين  · الولي  · الحميد  · المحصي  · المبدئ  · المعيد  · المحيي  · المميت  · الحي  · القيوم  · الواجد  · الماجد · الواحد  · الاحد  · الصمد  · القادر  · المقتدر  · المقدم  · المؤخر  · الأول  · الأخر  · الظاهر  · الباطن  · الوالي  · المتعالي  · البر  · التواب  · المنتقم  · العفو  · الرؤوف  · مالك الملك  · ذو الجلال والإكرام  · المقسط  · الجامع  · الغني  · المغني  · المانع  · الضار  · النافع  · النور الهادي · البديع  · الباقي  · الوارث  · الرشيد  · الصبور  ·

Qoraalo Kale

wax ka badal

Tixraac

wax ka badal
  1. ↑ "Allah". Random House Webster's Unabridged Dictionary.
  2. ↑ Ilaahay Immisa Magac Buu Leeyahay?
  3. ↑ God. Islam: Empire of Faith (en)
  4. ↑ "Islam iyo Christianity", Encyclopedia of Christianity (2001): Arabic-speaking Christians and Jews also refer to God as Allāh.
  5. ↑ Allah, Encyclopaedia of Islam Online, L. Gardet, 2 May 2007}}
  6. ↑ Sikhs target of 'Allah' attack, Julia Zappei, Jan. 14, 2010, The New Zealand Herald. Accessed on line Jan. 15, 2014.
  7. ↑ Malaysia court rules non-Muslims can't use 'Allah', Oct. 14, 2013, The New Zealand Herald. Accessed on line Jan. 15, 2014.
  8. ↑ Malaysia's Islamic authorities seize Bibles as Allah row deepens Archived Jannaayo 16, 2014 // Wayback Machine, Niluksi Koswanage, Jan. 2, 2014, Reuters. Accessed on line Jan. 15, 2014
  9. ↑ srigranth.org
  10. ↑ L. Gardet, "Allah", Encyclopedia of Islam
  11. ↑ Smith Peter A concise encyclopedia of the Bahá'í Faith, 2000 Oneworld Publications, pages 274–275
  12. ↑ unicode.org
  13. ↑ "Arabic fonts and Mac OS X". Waxaa laga kaydiyay the original 2008-03-10. Soo qaatay 2015-09-07.  Barameter aan la aqoon |ciwaan= ignored (caawin)
  14. ↑ "Programs for Arabic in Mac OS X". Waxaa laga kaydiyay the original 2013-10-06. Soo qaatay 2015-09-07.  Barameter aan la aqoon |ciwaan= ignored (caawin)
  15. ↑ Religious Studies for AQA; Thinking About God and Morality, Heinemann Educational Publishers, Marrianne, Fleming Worden, David
  16. ↑ Abdullah Saeed, The Qur'an: An Introduction, pg. 63. London: Routledge, 2008. ISBN 9781134102945
  17. ↑ The Goodly Word: al-Kalim al-Ṭayyib, Islamic Texts Society, Ibn Taymiyy, page 72
  18. ↑ Ibn Majah, Book of Du`a; Malik ibn Anas, Muwatta Imam Malik, Muwatta', Kitab al-Shi`r.
  19. ↑ Diane Morgan, Essential Islam: A Comprehensive Guide to Belief and Practice, pg. 10. Kalifornia Santa Barbara: ABC-CLIO, 2010. ISBN 9780313360251
  20. ↑ Hadith-usc|usc=yes|muslim|35|6475

Kuwa la xiriira:

wax ka badal
Waxaa laga keenay "https://so.wikipedia.org/w/index.php?title=Ilaahay&oldid=262964"