Biyaano

Nooc ka mid ah qalabka muusiga

Biyaano (Af Ingiriis : Piano; Af Carabi : ar‎) (loogu dhawaaqo ˈpjaːno; waa ereyga pianoforte oo la soo gaabiyay, loogu dhawaaqaa pjanoˈfɔrt) waa nooc ka mid ah qalabka muusiga taasi oo leh muusig lagu duubay, kuwo diyaar ah, iyo faro badan oo la garaaco (taabto) si ay shanqadh u sameeyso. Biyaanada Waxaa loo garaacaa si loogu qurxiyo iyo macaaneeyo dhadhanka hees, gabay iyo ereyo loogu talogalay in dad lagu madadaaliyo.

Biyaano
(Piano)
Biyaano wayn (bidix) iyo biyaano dhexdhexaad oo taagan (midig)
Shanqadha laxanka314.122-4-8
(Qalab leh faro la taabto kaasi oo cod iyo shanqadh sameeya)
AsalkaBartolomeo Cristofori
Maanta laga isticmaaloDhamaan caalamka
Heerka Codka Shanqadha

Biyaanadu waa qalab muusig taasi oo leh faro la taabto si ay u samayso cod muusiko.[1] Sida caadiga ah waxaa biyaanada loo isticmaala heesaha qaraamiga, kalaasiga iyo jaaska kuwaasi ooy u sameyso dhadhan la jaanqaadaya heesta. Sidoo kale, biyaanadu waxay ka mid tahay qalabka ugu qaalisan agabka muusiga, waxayna inta badan leedahay miisaan culus.

Biyaanadu waxay ka samaysan tahay qolof sare oo alwaax ah, xadhko bir ah, iyo tiro badan oo faro madoow iyo cadaan iskugu jira.[2]

Biyaanada waxaa alifey nin u dhashay wadanka Talyaaniga[3] oo magaciisa la odhan jirey Bartolomeo Cristofori.[4]

Taariikh

 
Biyaano wayn.
 
Jaad kale oo biyaano la sameeyay 1805

Biyaanadu waxay ka mid tahay qalabkii ugu horeeyay ee la sameeyay wakhtiyadii xadaaradu aadka u koraysay.[5] Jaadii ugu horeeyay ee biyaano ah Waxaa sameeyay nin u dhashay wadanka Talyaaniga oo magaciisa la odhan jiray Bartolomeo Cristofori.[6]

Qarnigii 17aad wixii ka dambeeyay aad ayaa loo horumariyay biyaanada waxaana lagu daray faraha cadaanka iyo madowga ah ee maanta lagu yaqaano.

Muuqaalka

Qalabka Muusiga

Guud ahaan Waxaa jira noocyo badan oo qalab muusig ah, kuwaasi Waxaa ugu caansan wakhti badan la soo isticmaali jirey kuwan:

Qoraalo La Xidhiidha

Linkiyo Banaanka

Tixraac

  1. "Nuqul Archive". Oxford University Press. Waxaa laga kaydiyay the original 2014-03-31. Soo qaatay 2015-10-09.  Barameter aan la aqoon |ciwaan= ignored (caawin)
  2. {{cite web|url=http://demonstrations.wolfram.com/HammerTime%7Ctitle=Hammer Time|author=John Kiehl|publisher=[[Wolfram Demonstrations Project}}
  3. Pollens (1995, 238)
  4. Scholes, Percy A.; John Owen Ward. Oxford University Press. pp. lvi https://books.google.com/books?vid=ISBN0193113066.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  5. David R. Peterson (1994), "Acoustics of the hammered dulcimer, its history, and recent developments", Journal of the Acoustical Society of America]] 95 (5), p. 3002.
  6. Pollens (1995, Ch.1)
 
Wikimedia Commons waxee heysaa war la xiriiro: