Sistesokosis waa unugcaabuqsababa unug (sistesokosis) ee gooryaan qansiireed ("Taenia solium ").[1][2] Bilo ama sannado kadib kuuskuus waxayna noqon karaan xanuun iyo barar kadibna la xaliyo. Wadamada soo koraya tani waa sababta ugu weyn ee qallalkas.[3]

Sistesokosis
Classification and external resources
Magnetic resonance image in a person with neurocysticercosis showing many cysts within the brain.
ICD-10Template:ICD10
ICD-9Template:ICD9
DiseasesDB3341
MedlinePlus000627
eMedicineemerg/119 Template:EMedicine2 Template:EMedicine2
MeSHTemplate:Mesh2

Waxaa inta badan lagu qaadaa cunida cuntooyinka ama biyaha ay ku jiraan ugxamaha gooryaanada. Khudaarta aan la karinin waa meelalaha ay ka dhashaan ee ugu weyn.[2] Ugxamaha gooryaanka waxa ay ka dhashaan saxarada qof qaba gooryaan weyn, oo xaalada loo yaqaan tiniyaasis.[3][4] Tiniyaasis waa cudur ka duwan waxaana sababa cunida fiixda ee qansiirka aan si fiican loo karin.[2] Dadka la nool qofka qaba gooryaanka waxay halis weyn ugu jiraan inuu ku dhoco sistisekosis.[4] Cudur ogaanshaha waxaa lagu sameyn karaa doonista fiixa.[3] Sawiro ku qaadista maskaxda Sawir kombuyuutar (CT) ama muuqaal jabaqcelin bir-labeed (MRI) waa mida ugu waxtarka badan ee lagu ogaanayo cudurka maskaxda. Sii siyaadida tirada qurubaha cadcad ee dhiiga, waxaa loogu yeeraa Iisinafel, ee gudaha dheecaan lafdhabareedka maskaxda dhiiguna sidoo kale waxaa loo isticmaalaa sidii tilmaame ahaan.[3]

Caabuqa waxaa si waxtar leh loogu hortagi karaa nadaafada shaqsiyanka ah iyo fayodhawrka.Tani waxay isugu jirtaa: si fiican iyadoo loo kariyo hilibka qansiirka, oo habboon musqusha iyo gelin biyo nadiif.Daaweynta kuwa qaba tiniyasis waa muhiim si looga hortago faafida.[2] Daaweynta cudur aan saameyn ku laheyn habdhiska neerfaha ma loo baahan karo.[3] Daaweynta kuwa qaba niyuurosistikikosis waxaa laga yaabaa inay noqoto daaweyn praziquantelama albendazole. Kuwani waxaa loo baahan karaa mudo dheer. Steroid ee loogu talogalay -lidka caabuqa inta la daweynayo, iyo lid--daaweynta qallalka waxaa laga yaabaa in loo baahdo. Qaliinka waxaa mararka qaar loo sameeyaa in laga saaro fiixa. [2]

Gooryaanka qansiirka hilibkiisa ku dhex nool waxa uu caan ku yahay dalalka Aasiya, Saxaraha-Sare ee Afrika, iyo Latin America.[3] Goobaha qaar waxaa la rumeysan yahay in dadka 25% ay saameysay.[3] Dunida horumartay caan kuma aha.[5] Adduunka oo idil 2010 waxay sababtay 1,200 oo dhimasho ah, ilaa iyo 700 sanadkii 1990.[6] Sisitesokoosis waxay sidoo kale saameyn ku yeelataa doofaarda iyo lo'da laakin waxay si qaalib ah sababtaa astaamaha iyadoo badankooda cimrigoodu raageyn.[2] Cudurku waxa uu ku dhacay bini'aadanka sida taariikhdu qortay.[5] Waa mid ka mid ah cudurada la dayacay ee wadamada kuleylaha ka jira.[7]

Tixraacyo wax ka badal

<tixraacyo />

  1. Roberts, Larry S.; Janovy, Jr., John (2009). (8 ed.). McGraw-Hill Higher Education. pp. 348–351. ISBN 978-0-07-302827-9.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 . February 2013 http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs376/en/. Soo qaatay 18 March 2014.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 García HH, Gonzalez AE, Evans CA, Gilman RH (August 2003). Lancet. 362 (9383): 547–56. PMC 3103219 . PMID 12932389. doi:10.1016/S0140-6736(03)14117-7 http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0140-6736(03)14117-7.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  4. 4.0 4.1 http://www.cdc.gov/parasites/cysticercosis/.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  5. 5.0 5.1 Bobes RJ, Fragoso G, Fleury A; et al. (April 2014). Infect. Genet. Evol. 23: 150–60. PMID 24560729. doi:10.1016/j.meegid.2014.02.005 http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S1567-1348(14)00053-7.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  6. Lozano R, Naghavi M, Foreman K; et al. (December 2012). Lancet. 380 (9859): 2095–128. PMID 23245604. doi:10.1016/S0140-6736(12)61728-0 http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0140-6736(12)61728-0.  Maqan ama ebar |title= (caawin)
  7. cdc.gov. June 6, 2011 http://www.cdc.gov/globalhealth/ntd/diseases/index.html. Soo qaatay 28 November 2014.  Maqan ama ebar |title= (caawin)