Isotope

Isotopes

Isotope waa atomyo ka tirsan hal curiye kuwaas oo leh tiro borotoono isku mid ah, laakiin tirada nuyihiin. In ka badan 66 ka mid ah 96ka curiye si dabiici ah loo helo, waxay leeyihiin in ka badan hal isotope dagan. Tusaale ahaan, curiyaha Kaarboon wuxuu leeyahay 3 isotope oo kala duwan. Hadaba tirada borotoono ee Kaarboontu waa isku mid, dhamaantood waa 6, laakiin waxay kala leeyihiin 6, 7, iyo 8 nuyuutroon. Maadaama tirada cufka ee kaarboon tahay 12, 13 iyo 14 gebi ahaan waxaa inoo soo bixi sadex isotope oo kala ah kaarbon-12 oo loo qoro ¹²C, kaarboon-13 ¹³C, iyo kaarboon-14 ¹⁴C.

Kaarboonta ku jirta nolosha maalin kasta waa iskujir ¹²C, ¹³C, iyo ¹⁴C.

Guud ahaan, curiyeyaasha inta u badan waxay leeyihiin isotopeyo radioactive ah, kuwaas oo in badani loo helo si dabiici ah, kuwo kalena lagu diyaariyo laabka (laboratory). Isotopeyada radioactive ah waa kuwo aan fadhiyin (unstable isotopes), laakiin haddii isotopeka atom aanu ahayn radioactive waxaa loo yaqaanaa isotope degan (stable isotope). Dhamaan isotopeyada degani waa kuwo dabiici ah.

Atomka curiye isku mid ah kaas oo leh tiro nuyuutroono kala duwan waxaa lagu magacaabaa isotopeka curiye.