Badhtamaha aasiya waa gobol ay kamid yihiin dalal badan oo hoos ka muuqda

Badhtamaha aasiya
Map of Central Asia
Area4,003,451 km2 (1,545,741 sq mi)[note 1]
  •  71,982,775
  •  17.43/km2 (45.1/sq mi)
Dalalka
Nominal GDP$260 billion (2017)[1]
Nominal GDP per capita$3,700 (2017)
Official languagesKazakh, Kyrgyz, Russian, Tajik, Turkmen, Uzbek
Khariidada Bartamaha Aasiya oo ay kujirto Afghanistan

Badhtamaha Aasiya waa gobol ka bilaabmaya Badda Casbiyanka ee dhinaca galbeed ilaa Shiinaha xagga bari, iyo Afghanistan iyo Iran xagga koonfureed ilaa Ruushka xagga woqooyi.  Gobolku wuxuu ka kooban yahay jamhuuriyadihii Soviet ee hore ee Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan, iyo Uzbekistan. [1]  Waxaa sidoo kale loogu yeeraa "stans" sida wadamada guud ahaan loo tixgeliyo inay ku dhex jiraan gobolka dhammaantood waxay leeyihiin magacyo ku dhammaanaya dabaysha Faaris "-stan", oo macnaheedu yahay "dhul". [2]

Xilliyadii ka horaysay Islaamka iyo wakhtiyadii hore ee islaamka, badhtamaha Aasiya waxaay badanaaba Iran ahaayeen,  Kadib fiditaanka dadka Turkida, Bartamaha Aasiya waxay kaloo noqotay wadankii loogu talagalay Kazakhs, Uzbeks, Tatars, Turkmen, Kyrgyz, iyo Uyghurs;  Luqadaha Turkic-ga ayaa si weyn u beddelay afafka Iiraan ee aagga looga hadlo.

Badhtamaha Aasiya taariikh ahaan waxay xidhiidh dhow la leedahay dadkeeda reer guuraaga ah iyo Wadada Xariir. [5]  Waxay u dhaqaaqday sidii marin loogu talagay dhaq dhaqaaqa dadka, alaabada, iyo fikradaha u dhexeeya Yurub, Galbeedka Aasiya, Koonfurta Aasiya, iyo Bariga Aasiya. [6]  Jidku wuxuu xiraa dhulal muslimiin ah dadka reer Yurub, Hindiya iyo Shiinaha. [7]  Mowqifkan isgoysyada ayaa sii xoojiyay isku dhaca u dhexeeya qabyaaladda iyo dhaqanka iyo casriyeynta. [8]

Laga soo bilaabo bartamihii qarnigii 19-naad ilaa ku dhowaad dhammaadkii qarnigii 20aad, badiyaa badhtamaha Aasiya waxay qayb ka ahaayeen Boqortooyadii Ruushka iyo markii dambe Midowgii Soofiyeeti, labadaba waddammada Slavic-ka badan, iyo shanta hore ee Soofiyeeti “-stans” wali waxay hoy u yihiin  qiyaastii 7 milyan oo qoomiyada Russia iyo 500,000 Yukreeniyaan ah. [9] [10] [11]

Bartamaha Aasiya (2019) waxaa ku nool dad gaaraya 72 milyan, oo ka kooban shan jamhuuriyadood: Kazakhstan (pop. Khaladaad Muujin ah: Astaamaha astaamaha ee loo yaqaan "[million.)", Kyrgyzstan

List dalalka badhtamaha aasiya wax ka badal


Cite error: <ref> tags exist for a group named "note", but no corresponding <references group="note"/> tag was found

  1. International Monetary Fund: 5. Report for Selected Countries and Subjects